Derinin güneş ışığıyla temas etmesi sonucu üretilen D vitamininin besinsel kaynağı çok az. Dolayısıyla her gün en az 10-15 dakika güneş ışığı görmek gerekiyor.

“Güneşten hem faydalanmalı hem de zararlarından kaçınmalıyız” diyen Diyetisyen Nil Şahin Gürhan, bunun için beslenmeye özen göstererek, vitamin ve minerallerin gücünden faydalanmanın mümkün olduğunu söylüyor. Gürhan, güneşin zararlı etkilerinden korunmayı sağlayacak antioksidan vitamin ve minerallerin en etkililerinin; A, C ve E vitaminleri ile çinko ve selenyum olduğunu söylüyor. Gürhan, bu vitamin ve mineralllerin etkilerini şöyle anlatıyor:

 

 

A vitamini: Süt ve yumurta sarısı yüksek miktarda A vitamini içerir. Vücutta A vitaminine dönüştürülebilen öncü maddeleri içeren bitkisel kaynaklar ise; ıspanak, yeşilbiber, havuç, kayısı, domates ve turunçgillerdir. Yeterli miktarda A vitamini almak için; alerjiniz yoksa her sabah 1 adet yumurta yemelisiniz. Kahvaltıya ve diğer öğünlere bol bol domates ve yeşilbiber ilave etmelisiniz. Ara öğünlerde sıcak havalarda ayran içebilirsiniz. Yoğurt, su ve tuz ile yapılan ayran birçok besin öğesinden zengin kaliteli bir içecektir. Ayran; A vitamininin yanında riboflavin, D vitamini, B12 vitamini ve B6 vitamininden, kalsiyum ve fosfordan da zengindir. İçerisine tuz eklendiğinden dolayı sodyum ve klor minerallerinden de zengindir. Aynı zamanda ayran sıcakta güneş altında terlemeye bağlı olarak vücuttan su ve mineral kaybının yoğun olduğu dönemlerde kayıpları karşılayarak sıvı dengesini de düzenler. Ayrıca ayran sindirim sisteminin düzenlenmesine de yardımcıdır. İyi bir protein kaynağı olan ayran, çocuklar için de ideal bir içecektir. Zayıflamak istediğimiz dönemlerde de ara öğünlerde rahatlıkla ayran içebilirsiniz.

C vitamini: Maydanoz, asma yaprağı, yeşilbiber, çilek, portakal, limon, greyfurt başta olmak üzere bütün meyve ve çiğ sebzeler C vitamini kaynağıdır. Ara öğünlerde şeftali, kayısı, kavun, karpuz gibi taze mevsim meyveleri yemek güneşe karşı yoğun antioksidan alımı ile vücudumuzu güçlü kılar.

E vitamini: Bitkisel yağlar, fındık, fıstık, ceviz gibi yağlı tohumlar, tam tahıl taneleri, yeşil yapraklı sebzeler E vitamini ihtiyacının karşılamakta ana kaynaktır. Her gün 1 avuç bu kuruyemişlerden yemeli ve öğünlerde yeşil yapraklı sebzeleri soframızdan eksik etmemeliyiz.

Çinko: Et, yumurta, peynir, badem, ceviz, tam tahıl tanesi, bulgur, mantar, kuru fasulye, balık, süt zengin çinko kaynaklarıdır. Yeterli çinko alımı güneşin cildimizde oluşturabileceği yıpranmayı engeller. Haftada 1 gün kurubaklagil yemeli, haftada 2- 3 gün de balık yemeliyiz. Ekmek tüketimini tam tahıl olarak tercih etmek uzun süre tokluk hissi yaratmanın yanında, yeterli B vitamini alımın sağladığı gibi çinko alımına da destek verir.

Selenyum: Deniz ürünleri ve diğer etler, balıklar, sarımsak, soğan, tahıllar selenyum yönünden zengindir. Selenyum antikanserojenik etkisinden dolayı güneşe karşı antikanserojenik kalkan oluşturur. Selenyum aynı zamanda immüm sistemin çalışmasında çok etkilidir ve bağışıklık sistemimizi güçlendirir. Haftada 2 -3 gün balık yiyerek selenyum alımını yeterli düzeyde tamamlamış oluruz.

Magnezyum: Kakao, çikolata, ıspanak, yağlı peynir, diğer yeşil yapraklı sebzeler, fındık, fıstık ve ceviz gibi yağlı tohumlar zengin magnezyum kaynaklarıdır. Her gün 1- 2 tablet çikolata yemek sağlığımıza artı değer katar.

Yaz aylarında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan birinin de sıvı tüketimi olduğunu hatırlatan Gürhan, “Çünkü terlemeye bağlı aşırı su kaybı ile vücudun su dengesinin bozulması çok kolaydır. Su kaybı insan sağlığı için büyük bir risktir. Vücuttan aşırı sıvı kaybı; halsizlik, yorgunluk, sinirlilik, konsantrasyon bozulması gibi belirtilerle kendini gösterirken, kaybedilen suyun miktarının fazla olması çok ciddi tablolar meydana getirebilmektedir. Yetişkin bir kişinin günde 1,5–2 litre su içmesi gerekir. Güneşlenirken sıcak havalarda sıvı kaybı ve buna bağlı su ihtiyacı artar. Bu nedenle yaz mevsiminde günde 2–3 litre su içilmelidir” diyor.

KALSİYUM DESTEĞİ İÇİN MADEN SUYU VE SODA
Maden suyu ve sodanın da serinlemek ve mineral ihtiyacını desteklemek için sağlıklı içecek alternatiflerinden olduğunu belirten Gülhan, yaz mevsiminde güneşin zararlı etkilerini azaltmak için kaçınılması gereken davranışları ise şöyle sıralıyor:
– Kafeinli içecekler abartmadan makul ölçülerde tüketilmeli.
– Alkollü içecekler tüketimini olabildiğince sınırlanmalı.
– Kızartma ve kavurmalardan uzak durulmalı.
– Trans yağ asitleri kullanılmamalı.
– Sigara içilmemeli.